Ultrasonografia jest łatwo dostępną, nieinwazyjną. Badanie USG jest bezbolesne i niegroźne. Pozwala ono uzyskać obraz w czasie rzeczywistym. Zalety badania ultrasonograficznego to również fakt, że może ono być bezpiecznie powtarzane u tej samej osoby, umożliwia precyzyjne wykonanie pomiarów narządów i głębokości ich położenia, co jest istotne na przykład podczas biopsji narządów. W niektórych przypadkach stosowany jest również kontrast, który podawany jest dożylnie. Badanie ultrasonograficzne pozwala na wykrycie zmian chorobowych i patologicznych w narządach. W przypadku USG, w przeciwieństwie do badań rentgenowskich nie naraża chorego na promieniowanie. Dzięki badaniu możliwe jest określenie kształtu, wielkości, położenia danego narządu. Poniżej opisano najczęstsze lokalizacje i poszczególne wskazania do wykonania badania.
USG jamy brzusznej – jest najczęstszym badaniem wykonywanym w codziennej praktyce. USG jamy brzusznej wykonuje się, by określić stan wątroby, pęcherzyka żółciowego, nerek, trzustki, śledziony, aorty, pęcherza, gruczołu krokowego i macicy. Podczas badania słabo widoczne są żołądek, dwunastnica czy dalsze części jelit.
Badania te polegają na wprowadzeniu do wnętrza ciała głowicy ultrasonograficznej. Jest to badanie endowaginalne.
Badanie endowaginalne to inaczej USG dopochwowe. USG dopochwowe
jest podstawowym badaniem diagnostycznym wykorzystywanym w ginekologii i
położnictwie. Polega ono na wprowadzeniu do
pochwy ultrasonograficznej sondy, dzięki której możliwe jest
odnalezienie i precyzyjna ocena zmian pojawiających się w narządach
rozrodczych kobiety. Według specjalistów badanie to, obok
badania cytologicznego, powinno stanowić element każdego badania ginekologicznego.
W dzisiejszych czasach standardem jest
wykonywanie USG podczas ciąży. Pozwala ono monitorować rozwój płodu.
Lekarze ginekolodzy zalecają wykonanie badania przynajmniej
trzy razy w ciągu całego okresu ciąży – pierwsze między 11 a 14
tygodniem, drugie między 11 a 22, a trzecie po 30 tygodniu ciąży.
W pierwszym trymestrze badanie powinno być wykonywane za pomocą sondy
dopochwowej. W kolejnych trymestrach wykonywane jest przez skórę powłok
brzusznych.
Wykonanie ultrasonografii u kobiet w ciąży pozwala na zobrazowanie
ułożenia łożyska, ukazuje rozwój płodu, a nawet pozwala na określenie
jego płci oraz wieku. Obecnie dostępne są również
aparaty 3D i 4D.
USG tarczycy umożliwia dokładną ocenę wielkości oraz ewentualnych zmian w obrębie narządu (np. guzków, torbieli, które dodatkowo można łatwo nakłuć pod kontrolą USG). Wskazaniem do wykonania badania są między innymi nieprawidłowości w badaniu palpacyjnym oraz nieprawidłowe wyniki hormonów tarczycy lub TSH.
USG sutka - jest wskazane głównie u młodych kobiet do 40 roku życia. W tym okresie w piersiach przeważa tkanka gruczołowa i jest duża szansa na zaobserwowanie jakichkolwiek zmian mogących powodować powstawanie guzów piersi. Natomiast u kobiet starszych ta metoda nie wystarcza, gdyż po 45 roku życia tkanka gruczołowa zanika.